淤泥处置的“浙江经验”：3.5亿方淤泥有望变废为宝

Алзас Alsace / Elsa? / ’s Elsàss
Разни знаменитости на Алзас
Знаме Грб
Зем?а	Франци?а
Регион	Голем Исток
Префектура	Стразбур
Департмани	2 Долна Ра?на Горна Ра?на
Површина
? Вкупна	8.280 км2 (3,200 ми2)
Население (2017)
? Вкупно	1.889.589
Демоним	Алзашки
ISO 3166	FR-A

百度 　　“烈火-5”导弹是一种三级固体推进剂导弹，已经成功地进行了两次发射试验。

Алзас (француски: Alsace) или Елзас (алзашки: ’s Elsass; германски: Elsass/Elsa?; латински: Alsatia) — поранешен регион во Франци?а. Се нао?а на североисточната граница на западниот брег на горниот тек на Ра?на и се граничи со Германи?а и Шва?цари?а. На?важен политички, економски и културен центар на Алзас е градот Стразбур ко? воедно е и главен и на?голем град на регионот. Биде??и то? град е седиште на десетици ме?ународни организации и тела, Алзас е политички еден од на?знача?ните региони во Европската Уни?а.

Траги на името ?Алзас“ се гледаат во горногерманскиот збор Ali-saz или Elisaz, што значи "ту?о царство". Алтернативното об?аснува?е потекнува од германското Ell-sass, што значи ?сместено на Ил“, река во Алзас. Регионот историски припа?ал на Светото Римско Царство. Постепено се припоил кон Франци?а во тек на XVII век под власта на кралевите Лу? XIII и Лу? XIV како една од поранешните француски покраини. Алзас честопати се споменува сврзано со Лорена, поради тоа што германската припадност на овие два региона (како царска покраина Алзас-Лорена, 1871–1918) била оспорена во XIX и XX век, во тек на кои Алзас четири пати во тек на 75 години припа?ал последователно и на Франци?а и на Германи?а.

Иако историскиот ?азик на Алзас е алзашки, регионален германски ?азик, денес пове?ето Алзашани зборуваат француски, службениот ?азик на Франци?а. Околу 39% од возрасното население и веро?атно помалку од 10% деца, течно зборуваат алзашки, така што во денешен Алзас за голем дел од населението може да се каже дека е дво?азично..

Географи?а

Топографи?а

Топографска мапа на Алзас

Алзас покрива површина од 8.283 км2, или 1,5 % од површината на Франци?а со што е на?малиот од административните региони на континентална Франци?а. То? речиси четирипати е подолг од неговата широчина, со местоположба во долината ме?у Ра?на и планинскиот масив на Вогезите. Од 1815, се граничи на север со реката Лаутер, на исток со Ра?на, на ?уг со Шва?цари?а, на ?угозапад со регионот Франш Конте а на запад со Лорена. Поделен е на два департмана: Горна Ра?на и Долна Ра?на (порано познати како Сундгау и Нордгау). Во регионот има неколку долини а на?висока точка е Гран Балон во Горна Ра?на, ко? достига височина од 1426 m.

Алзашки виноград.

Клима

Алзас се одликува со планинска и полуконтинентална клима. Зимите се студени, летата се топли и има малку врнежи поради Вогезите кои го заштитуваат на запад. Градот Колмар has е вториот на?сув град во Франци?а, со годишни врнежи од само 550 mm, со што е идеален за производство на алзашкото вино. Додека на запад, на еден дел на планинскиот масив на Вогезите, се забележуваат и до 170 врнежливи денови годишно или разлика во 75 врнежливи денови на само 20 километри раздалеченост.

Истори?а

Во предримскиот период

Во текот на праистори?ата, Алзас главно бил населен со ловци кои биле номади. Трагите на на?старото население, камени оруди?а, биле прона?дени во Ашенха?м) и истите датираат од времето на Палеолитот. Првите населби се по?авиле во текот на Неолитот, откако во регионот се доселиле народи од исток .Од 1500 п.н.е. регионот почнал да станува посто?ано живеалиште на Келтите кои почнале да ?а обработуваат зем?ата и да се занимаваат со зем?оделство. Од V до I век п.н.е. Алзас бил поделен ме?у две келтски племи?а: Секвани на ?уг и Медиоматрики на север. Околу 72 п.н.е. германските народи составени во поголем дел од Свеви и Трибоки ?а преминале реката Ра?на и се населиле во Алзас кои според историчарот Август Ма?цен броеле ме?у 137,000 и 275,000 лу?е.

Во римскиот период

Битка ка? Ошсенфелд ме?у Цезар и Ариовист во 58 п.н.е

Во 58 п.н.е. Рим?аните го нападнале и го освоиле Алзас победува??и во Битката ка? Ошсенфелд., една од познача?ните битки во тек на Галските во?ни кои ги водел Га? ?ули? Цезар за осво?ува?е на Гали?а. Во истори?ата е позната и како битка ка? Вогезите. По Битката ка? Ошсенфелд, после победата на Рим?аните, Алзас бил припоен кон Рим станува??и една од римските провинции во 27 п.н.е. Латинскиот ?азик прогресивно ги заменил келтските ?азици.

Алзас во тек на римскиот период станал центар на лозарството. За да ?а заштитат сво?ата богата индустри?а, Рим?аните изградиле тврдини и воени кампови кои подоцна се развиле во градови кои се населени оттогаш па до денес. Како дел на Римското Царство, Алзас бил дел на Горна Германи?а.

Во 12 п.н.е била основана римската тврдина Аргенторатум (од келтското: Аргентората) од каде подоцна се развил градот Стразбур.

Во 212 година сите слободни лу?е од регионот станале гра?ани на Рим благодарение на Антониновиот едикт.

Алзас под франкиска власт

Горна Германи?а под Римското Царство, околу 120 година

Од втората половина на IV век, голем бро? Германи, особено Алемани прогресивно ?а населувале територи?ата на римски Алзас. По падот на Римското Царство, Алзас станал територи?а на Алеманите. Алеманите главно се занимавале со зем?оделство а нивниот ?азик ?а оформил основата на денешниот алзашки ?азик. Хлодовик и Франките ги поразиле Алеманите во текот на V век а по победата ка? Толби?ак, Алзас станал дел од Кралството Австрази?а. За време на меровиншките кралеви, наследници на Хлодовик, населението во Алзас било христи?анизирано. Алзас останал под франкиска контрола сè додека кралството на Франките, после Стразбурските заклетви (Les serments de Strasbourg) од 842, не било формално и поделено со Верденскиот договор во 843; внуците на Карло Велики го поделиле кралството на три дела. Алзас бил дел од Средна Франки?а, со ко?а владеел на?младиот од внуците, кралот Лотар I. Лотар умрел во 855 а неговото кралство било поделено на три дела. Делот познат како Лотаринги?а, или Лорена, му припаднал на инот на Лотар. Останатото било поделено ме?у бра?ата на Лотар — Карло ?елавиот (крал на Западното франкиско кралство) и Лудвиг Германски (крал на Источното франкиско кралство). Кралството Лотаринги?а било со краток век. Регионот ко? подоцна ?е стане Алзас потпаднал под власта на Светото Римско Царство како дел од во?водството на Шваби?а со Мерсенскиот договор во 870.

Алзас како дел на Светото Римско Царство

Некаде во тоа време целиот регион почнал да се дели на бро?ни феудални секуларни и црковни господарства, ситуаци?а ко?а траела сè до XVII век и била вообичаен процес во царството. Алзас доживеал голем просперитет во тек на XII и XIII век за време на владее?е на царевите од династи?ата Хоенштауфен. Фридрих II назначил Епископ на Стразбур за да управува со Алзас, но власта на епископот била од страна на грофот Рудолф Хабсбуршки, на ко? му биле дадени права од страна на Конрад IV, синот на Фридрих II. Стразбур почнал да расте и станал на?населениот и трговско на?важниот град во регионот. Во 1262, после долга битка со епископите што биле на власт, Стразбур на?после го добил статусот слободен царски град. Градовите како Колмар и Хагенау исто така почнале да стануваат економски знача?ни и се стекнале со неко? вид на автономи?а во рамки на "Декаполата", федераци?а на десет слободни градови.

Мала Франци?а, Стразбур

Просперитетот на Алзас завршил во XIV век по низа сурови зими, лоши посеви и болести како црната смрт. За овие несре?и биле обвинети Евреите што пак довело до погромите во 1336 и 1339. Дополнителна природна катастрофа бил зем?отресот во Ра?нската долина во 1356, еден од поголемите во Европа ко? го срамнил со зем?а градот Базел. Просперитетот во Алзас се вратил под власта на Хабсбуршката династи?а за време на ренесансата.

Германската власт почнувала да опа?а во тек на следниот период поради походите на царството кон зем?ите на Итали?а отстапува??и ?а хегемони?ата во Европа на Франци?а. Франци?а започнала агресивно да се шири кон исток, на?прво кон реките Рона и Меза, и кога биле достигнати тие граници, целта била да стигнат до Ра?на но поради воените заложби околу потребите на Стогодишната во?на осво?ува?ата во то? правец биле одложувани. По завршува?е на во?ната, Франци?а повторно ги покажала своите претензии да стигне до Ра?на и затоа, во 1444 француската во?ска се по?авила во Лорен и Алзас. Побарале предава?е на Мец и Стразбур и извршиле напади на Базел.

Во 1469, после договорот од Сент-Омер, Зигизмунд, во?вода на Австри?а, му го продал Горен Алзас на Карло Бургундски. Иако Карло владеел со областа, даноците биле испла?ани на Фридрих III. Ово? искористува??и ги даноците а воедно и со помош на еден брак во рамки на династи?ата успеал да добие предност и да си ?а поврати контролата врз Горен Алзас (освен слободните градови) во 1477 кога регионот потпаднал под власта на семе?ството Хабсбург.

За време на Протестантската реформа во XVI век, Стразбур бил напредна заедница а неговите жители ?а прифатиле протестантската религи?а во 1523.

Под власта на Франци?а

Триесетгодишната во?на од 1618-1648 длабоко го погодила регионот. Алзас бил жртва на посто?ани грабежи и масакри а многу од градовите биле запалени. Настапил период на глад и чума. Населението од градовите и од селата бегало во околните планини и шумите на Вогезите. Економи?ата била целосно опустошена. Само Милузката република била поштедена благодарение на не?зиниот статус на град-држава. Републиката масовно ги прифа?ала алзашките бегалци во многу поголем бро? од оно? на жителите на самата република а се проценува дека со во?ната 60% од населението загинало.

Во 1648 со Вестфалската спогодба, поголемиот дел на Алзас потпаднал под власта на Франци?а со исклучок на неколку града кои ?а задржале сво?ата независност а подоцна, поради десеткуваната популаци?а дошле голем бро? имигранти од Шва?цари?а, Австри?а и другите соседни држави.

Сепак, Алзас имал посебна позици?а во Кралството на Франци?а. Германскиот ?азик сè уште се користел во локалните заедници, училиштата а на германскиот (лутерански) Универзитет на Стразбур учеле и се запишувале студенти од Германи?а. Едиктот од Фонтенбло, со ко? се легализирала супреси?ата на француското протестантство, не бил применуван во Алзас. За разлика од останатиот дел на Франци?а, имало извесна религиозна толеранци?а, иако француските власти посто?ано се обидувале да го наметнат католицизмот а лутеранската катедрала во Стразбур морала да им биде предадена на католиците во 1681. Долж Вогезите постоела граница со остатокот на Франци?а додека таква граница немало кон Германи?а. Поради овие причини Алзас останал обележан со доминантна германска култура и сè до Француската револуци?а пове?е економски ориентиран кон Германи?а.

Во тек на Француската револуци?а

Во 1789 започнала Француската револуци?а и со неа настапила првата административна поделба кога Алзас бил поделен на два департмана Горна и Долна Ра?на. Алзашаните одиграле знача?на улога во тек на Француската револуци?а. На [21 ?ули] 1789 година, по добива?е на веста за падот на Бастил?а во Париз, толпа лу?е ?а урнале стразбуршката градска тврдина и ги натерале градските власти да го напуштат градот со што симболично бил ставен кра? на феудалниот систем во Алзас. Во 1792, Руже де Лисл во Стразбур го искомпонирал револуционерниот марш "Марсе?еза", ко? подоцна станал химна на Франци?а. Некои од на?познатите генерали на Француската револуци?а исто така потекнувале од Алзас, особено Келерман, победникот ка? Валми, и Клебер, ко? ?а предводел француската арми?а при востанието во Венде. Под Наполеон Бонапарт, во 1814 и 1815, Алзас бил окупиран со странски сили, вклучително 280,000 во?ници и 90,000 ко?и само во Долна Ра?на. Ова имало тешки последици по тргови?ата и економи?ата на регионот. Згора на тоа нови трговски патишта биле отворани преку пристаништата на Средоземното Море и Атлантикот со што регионот лесно бил заобиколен.

Популаци?ата била во брз пораст, од 800,000 во 1814 до 914,000 во 1830 и 1,067,000 во 1846. Комбинаци?ата на економските и демографските фактори довело до нова криза, глад, сиромашти?а и недостаток од работа за младите лу?е. Оттука, многу лу?е почнале да го напуштаат Алзас упатува??и се не само кон париз – каде алзашката заедница знача?но се зголемила во бро?ка, со некои славни не?зини членови како на пример баронот Осман – туку воедно и на многу подалечни места како Руси?а и Австриското Царство во бара?е нови можности кои ги нуделе овие места: Австри?а освоила територии во Источна Европа кои порано биле дел на Отоманското Царство и нудела одлични можности за новите доселеници како начин да се консолидира на новите територии. Многу Алзашани во то? период од 1820-1850 емигрирале и во Соединетите држави.

Алзашанка во XIX век.

Ме?у Франци?а и Германи?а

Потпишува?е на Договорот од 1919 во Стаклената галери?а (Верса?).

Франци?а испровоцирана со Емската телеграма влегла во во?на со Пруси?а (Пруско-француска во?на (1870–71)), и била поразена од Кралството Пруси?а и другите германски држави. Исходот на во?ната довел до обединува?е на Германи?а. Ото фон Бизмарк ги припоил Алзас и северниот дел на Лорена кон новото Германско Царство во 1871; за разлика од другите држави-членки на германската федераци?а, кои си имале свои сопствени влади, новата царска територи?а Алзас-Лорена била единствено под власта на ка?зерот, односно царот, управувана директно од царската власт во Берлин. Од 100,000 до 130,000 Алзашани (од вкупното население кое изнесувало милион и пол жители) одбрале да останат француски гра?ани и да го напуштат Ра?хсланд Елзас-Лотринген. Дури во 1911, Алзас-Лорен стекнал извесна автономи?а, добил сво? грб и знаме.

Во тек на Првата светска во?на, за да ги избегнат братоубиствените крвопролева?а, многу Алзашани се при?авиле во царската морнарица а потоа зеле и учество во бродските побуни кои довеле до абдикци?а на ка?зерот во ноември 1918, со што Алзас-Лорен останал без управа на царот. Самопрогласената република на Алзас-Лорен об?авила сво?а независност. Сепак, две недели подоцна, по потпишува?ето на примир?ето на 11 ноември 1918, француската во?ска влегла во Алзас за да ги задуши немирите на штра?кувачите во Алзас и да ги отстрани од власт самопрогласените револуционери. Многу Алзашани го поздравиле навлегува?ето на француските трупи во Алзас Алзашаните од страна на француската ?авност биле сметани за француски бра?а кои се ослободиле од германска власт. Германи?а формлно го отстапила регионот на Франци?а со Верса?скиот договор.

Регионот потоа во 1940 повторно бил припоен за Германи?а, за време на Втората светска во?на и инкорпориран во рамки на Големиот Германски Ра?х. Алзас бил припоен со Баден, а Лорена со Сар, за да стане дел од планираниот Вестмарк. Во тек на во?ната, 130,000 млади лу?е од Алзас и Лорена принудно биле вклучувани во германската во?ска, а во некои случаи и во рамки на силите Вафен SS.

Политика

Алзас е еден од на?конзервативните региони на Франци?а. То? е еден од двата региона во континентална Франци?а каде конзервативната десница победи на регионалните избори од 2004 и со тоа ?а освои власта во Регионалниот Совет на Алзас. Водачот на десницата и актуелен претседател на Франци?а, Никола Саркози сво?от на?добар резултат го освои во Алзас (над 65%) во вториот круг на француските претседателски избори од 2007. Претседател на регионалното собрание е Филип Ришер, член на парти?ата Уни?а за народно движе?е, избран на локалните избори во 2010. Често менуваниот политички статус на регионот оставил трага во модерната политика особено околу праша?ата поврзани со националниот идентитет.

Алзас исто така е и на?голем поддржувач на Европската Уни?а од сите останати региони на Франци?а. То? бил еден од неколкуте региони кои со 'да' гласале за Европскиот устав во 2005.

Кратка политичка хронологи?а

Припоениот Алзас кон нацистичка Германи?а.

• ~90 : Алемански Алзас
  Алзас бил дел од римската провинци?а Горна Германи?а
• 535 : Франкиски Алзас
  Хлотар припоил кон своето кралство голем дел од Алемани?а, ме?у што и Алзас.
• 843 : Германски Алзас
  Под Каролиншкото Царство, Франки?а била поделена на три дела (види Верденски договор). Алзас потпаднал во Средна Франки?а, Лотаринги?а што ?е биде дел на германското Свето Римско Царство.
• 1648 : Француски Алзас
  Со Вестфалската мировна спогодба во 1648, голем дел на Алзас станал француски. Стразбур му се предал на Лу? XIV во 1681.
• 1871 : Германски Алзас
  Победена, Франци?а го отстапила Алзас на Германското Царство.
• 1919 : Француски Алзас
  Алзас повторно станал француски со Верса?скиот договор.
• 1940 : Германски Алзас
  По поразот на Франци?а, Третиот Ра?х си го припоил Алзас кон своите територии.
• 1944 : Француски Алзас
  Алзас се ослободил од нацистичката власт.

Административна поделба

Алзас административно е поделен на 2 департмана, 13 департмански окрузи, 75 кантони и 904 општини:

Департман Долна Ра?на (Бро? на општини во заграда) Агно (56) Молса?м (69) Саверн (128) Селеста-Ерсте?н (101) Стразбур-Кампа? (104) Стразбур-Вил (1) Висембур (68)

Департман Горна Ра?на (Бро? на општини во заграда) Алткирш (111) Колмар (62) Гебвилер (47) Милуз (73) Рибовиле (32) Тан (52)

Демографи?а

Населението во Алзас во 2008 достигнало до 1.836.000. Со тек на времето бро?от на житело редовно се зголемувало, освен за време на во?ните, како со природен прираст така и преку миграци?а. Ово? растеж пове?е се забрзал кон кра?от на XX век. INSEE проценува дека популаци?ата ?е порасне од 12,9% до 19,5% ме?у 1999 и 2030.

Со густина од 222 жители/км², Алзас е трет на?густо населен регион во континентална Франци?а.

Година	Популаци?а на 1 ?ануари
	Округ Долна Ра?на	Округ Горна Ра?на	Вкупно во Алзас
1801	450 238	303 773	754 011
1851	608 000	437 000	1 045.069
1901	659 432	495 209	1 154.641
1936	711 830	507 551	1 219.381
1946	673 281	471 705	1 144.986
1968	827 000	585 000	1 412.385
1982	915 676	650 372	1 566.048
1990	952 158	670 652	1 622.810
1999	1 025.033	707 555	1 732.588
2006		740 000 (estimés)	1 817.000
Година	Округ Долна Ра?на	Округ Горна Ра?на	Вкупно во Алзас

Стопанство

Bugatti Veyron 16.4 од алзашкиот конструктор Бугати, возило од сери?ата на?скапи и на?брзи автомобили на светот.

Согласно Националниот институт за статистика и економски студии (Institut National de la Statistique et des études économiques (INSEE)), бруто-домашниот производ на Алзас изнесувал 44.3  мили?арди евра во 2002. Со БДП по глава на жител од €24.804, то? бил втор на?развиен регион на Франци?а, веднаш зад Ил де Франс. 68% од работните места се во услужната де?ност, а 25% во индустри?ата.

Алзас е регион на разновидни стопански гранки, вклучително:

• лозарство (главно долж ?Винскиот пат на Алзас“ ме?у Марленха?м и Тан)
• хме? (половина од производството на пиво е во Алзас, посебно воблизина на Стразбур, особено во Стразбур-Кроненбур, Шилтига?м и Оберне)
• шумарство
• автомобилска индустри?а (Милуз)
• природни науки, како дел на тринационалната Биодолина и
• туризам
• Рударство - калиум хлорид (сè до кра?от на XX век) и фосфат

Сообра?а?

Копнена мрежа

Трамва?от во Милуз пред кулата Болверк.

Сообра?а?от во Алзас е доста добро развиен со оглед на густината на населението. Главниот железнички транспорт е на лини?ата север-?уг ко?а ги поврзува Стразбур и Сен-Лу?. Главниот автопат е автопатот А35 ко? ги поврзува Лотербур и Сен-Лу? преку Стразбур, Селестат и Колмар. Регионот со Париз е поврзан со железничката источноевропска лини?а за супер брзите возови (TGV) пуштена во употреба од 10 ?уни 2007. Оваа лини?а го поврзува Париз со Стразбур. Во градовите (Стразбур, Колмар, Милуз) мошне развиен е автобускиот и трамва?скиот сообра?а?.

Речна мрежа

Размената на стоки на пристаништата во Алзас изнесува над 15 милиони тони, од што две третини припа?а на Стразбур, кое е второ по големина речно пристаниште во Франци?а.

Речен сообра?а? на Ил во Стразбур, квартот Мала Франци?а.

Воздушна мрежа

Во Алзас има два ме?ународни аеродрома. Ме?ународниот аеродром Базел-Милуз-Фра?бург е единствениот совршено бинационален аеродром на светот. Авионските компании нудат пове?е од 60 одредишта директни летови. Инфраструктурата е наменета за прифа?а?е од 6 до 8 милиони патници. На аеродромот се присутни 58 компании.

Другиот аеродром е ме?ународниот аеродром Стразбур-Енца?м управуван од страна на Стопанската и индустриска комора на Стразбур и Долна Ра?на.

Туризам

Поради тоа што уште во минатото бил густо населен, Алзас е познат по неговите убави села, цркви и замоци и другите убавини на неговите поголеми градови Стразбур, Колмар, Селеста, Гебвилер, Саверн, Оберне иако истите посто?ано биле рушени во тек на петте века во?ни ме?у Франци?а и Германи?а. Алзас исто така е познат и по неговите виногради (посебно долж 170 км на Патот на вината на Алзас од Марленха?м до Тан) и Вогезите познати по убавите зелени шуми и прекрасни езера.

• 
  Традиционална алзашка архитектура (Колмар)
• 
  Белото езеро
• 
  Квартот Мала Венеци?а во Колмар
• 
  Универзитетската палата во Стразбур
• 
  Манастирот на ридот Сент-Одил
• 
  Врвот на катедралата (Стразбур)

Знаменитости

Високиот Кенигбург

Замокот Високиот Кенингзбург

Замокот се нао?а во општината Оршвилер на височина од 757 метри издигнува??и се врз долината на Алзас наспроти Селеста. Замокот та?но бил изграден од страна на Фридрих Хохенштауфен и во пове?е наврати уништуван. Бил реконструиран од 1901 до 1908 по наредба и вкус на царот Вилхелм II. То? е еден од на?посетуваните средновековни замоци во Франци?а од страна на туристите.

Катедралата на Стразбур

Стразбуршката римокатоличка катедрала е изградена во готски стил. Градбата на катедралата започнала во 1176 а завршила во 1439. Висока е 142 метри и во периодот од 1625 до 1847 била на?високото здание на светот. Денес таа е втората на?висока катедрала во Франци?а веднаш зад онаа во Руан (висока 151 метар). Во неа се нао?а астрономскиот часовник конструиран во XVI век ко? порано се сметал за едно од ? седумте чуда на Германи?а ?.

Ридот Сент-Одил

Ридот е дел од Вогезите и се издига на височина од 764 метри и се нао?а во општината Отрот. На врвот постои манастир посветен на римокатоличката светица Света Одил, света заштитничка на Алзас. Манастирот бил создаден околу 700 година кога таткото на Света Одил го оставил сво?от замок во наследство на ?ерка си ко?а го претворила во манастир.

Паганскиот ?ид

Мистериозниот пагански ?ид.

Паганскиот ?ид, наречен така од страна на папата Лав IX поради претпоставката дека бил изграден пред Христа, впрочем претставува три мегалитски целини оддалечени една од друга неколку километри:

• Паганскиот ?ид на ридот Сент-Одил ко? се протега на десеттина километри околу ридот, со ?идови дебели од 1,60 до 1,80 метри и височина некаде и до 3 метри.
• Паганскиот ?ид околу замокот Франкенбург ко? е сличен со оно? ка? ридот Сент-Одил и го опкружува замокот од сите страни освен на источната. Дебелината на ?идот е 1,80 метри а височината е од 0,50 до 0,70 метри.
• Паганскиот ?ид на падината на Теншел

Различен од останатите два ?ида, ово? се протега на сртот на планината во правец ?угоисток/северозапад во должина од околу 2,5 километри. Изграден е од каме?а поставени едни врз други без траги од кал или малтер. ?идот е висок околу 1.80 метри а дебелината на теметот изнесува околу 1.70 метри. Сè уште не се знае потеклото на ?идот и то? е предмет на разни контроверзи и извор на фантазии. Приказните околу потеклото на ?идот пове?е наликуваат на приказни и легенди отколку на неоспорни историски факти.

Други знаменитости

• 'Град на автомобилот'

Peugeot Vis-a-vis Type 26

Град на автомобилот (колекци?а на бра?а Шламф) во Милуз, е на?големиот музе? на автомобили на светот, со 500 возила од кои 464 автомобили од 98 марки, ме?у кои и славната колекци?а на Фриц Шламф – на?големата светска колекци?а на Бугати. Во 1989, музе?от бил наречен ? Државен музе? на автомобилот — Колекци?а Шламф ?. Во 2006 музе?от бил реконструиран, проширен, обновен и бил наречен Град на автомобилот (Cité de l'Automobile).

• Град на возот

Град на возот во Милуз воедно наречен и Француски музе? на железницата (Musée fran?ais du chemin de fer) е на?големиот железнички музе? во Европа. То? содржи глобална колекци?а за истори?ата на француската железница на површина од околу 15.000 м2 со пове?е од стотина возила и ил?адници предмети поврзани со железницата.

• Електрополис

Тоа е на?големиот музе? во Европа посветен на електричната енерги?а. Музе?от бил отворен во Милуз во 1987 со изложбен простор од 4000 м2. Музе?от ги опфа?а сите аспекти на електричната енерги?а, од историски до научен,.

• Екомузе? на Алзас

Екомузе?от на Алзас е музе? за валоризаци?а на обичаите, ракотворбите и народните традиции на Алзас и е на?големиот музе? на отворено во Франци?а . Претставува традиционално алзашко село со 70 автентични алзашки градби, ку?и, мелница, црква и други об?екти каде се претставени традиционалните занаети од страна на глумци облечени во народни алзашки носии.

• Пат на вината на Алзас

Култура

Алзас историски бил дел на Светото Римско Царство. Од XVII век, посто?ано преминувал од власт под Франци?а во власт под Германи?а што придонело да се разви?ат негови посебни културни обележ?а за разлика од другите региони на Франци?а. Во традици?ата останале присутни германските траги, како на пример во алзашката ку?на и архитектура, додека современите институции целосно се под доминаци?а на француската култура.

Симболи

Алзашки штрк

Штркот како симбол на Алзас

Штркот е еден од главните симболи на Алзас и е предмет на многу приказни и легенди. Птицата речиси исчезнала во тек на 70-тите години на XX век но биле направени големи напори за истата да се зачува и да остане присутна во регионот. Штрковите на?често се сре?аваат на крововите на ку?ите, црквите и ?авните згради во Алзас. Лу?ето се грижат за зачувува?е на ово? симбол и честопати самите им ги адаптираат или обновуваат нивните гнезда.

Обележ?а

• 
  Актуелниот грб на Алзас
• 
  Алзашкото знаме признато од страна на Регионалниот совет

?азик

Според една студи?а направена во 1970-80, во Алзас се зборувале стотина ди?алекти од кои поголемиот дел припа?але на алеманскиот. Сепак, иако германските ди?алекти се зборувале во Алзас во тек на поголемиот дел од истори?ата, денес доминантен ?азик во Алзас е францускиот.

Традиционалниот ?азик на регионот е алзашкиот, алемански ди?алект на горногерманските ?азици а со тоа и тесно поврзан со шва?царско-германскиот. Некои франкиски ди?алекти на централнозападна Германи?а се исто така зборувани на кра?ниот север на Алзас. Ниту алзашкиот ниту пак франкискиот ди?алект немаат офици?ален статус на регионални ?азици во Франци?а, иако и двата се признати како ?азици на Франци?а и можат да бидат избирани како наставен предмет во гимнази?а.

Иако Алзас неколкупати бил припо?уван во минатото кон Франци?а, сепак то? неколку векови немал директна поврзаност со неа. Од кра?от на Римското Царство (V век) па сè до припо?ува?ето кон Франци?а (XVII век), Алзас политички и културно бил дел од германскиот свет. Германскиот ?азик на?прво бил прифатен во градовите во Алзас, како нивен службен ?азик во замена на латинскиот за време на Лутеранската реформа. Во Стразбур литургиите се држеле на германски а исто така то? бил и град во ко? била об?авена првата германска Библи?а во 1466.

По припо?ува?ето на Алзас кон Франци?а во XVII век и поради ?азичната политика на Француската револуци?а сè до 1870, во Алзас пораснал бро?от на лу?е кои зборувале француски. Со образовните реформи во XIX век, средната класа почнала сè подобро да го владее францускиот ?азик. Сепак, и после сите тие напори, сепак голем бро? лу?е продолжиле да ги зборуваат нивните германски ди?алекти и да пишуваат на германски.

Алзашкиот ?азик, заедно со другите регионални ?азици, бил признат од страна на француската Влада во офици?алниот список на ?азиците на Франци?а. Истражува?ето на INSEE спроведено во 1999 покажало дека 548,000 возрасни лу?е во Франци?а зборуваат алзашки ?азик со што ово? ?азик е на второ место по примена во (после окситанскиот).

• Споредбена табела на алзашкиот ?азик во однос на францускиот и други германски ?азици

француски	германски	алзашки	холандски	англиски
terre	Erde	arde	aarde	earth
ciel	Himmel	hemmel	hemel	heaven, sky
eau	Wasser	wàsser	water	water
feu	Feuer	fiir	vuur	fire
homme	Mann	mànn	man	man
femme	Frau	frài/frau	vrouw	woman
manger	essen	assa	eten	eat (to)
boire	trinken	trenga/trenke	drinken	drink (to)
grand	gro?	groos	groot	great
petit	klein	klain/glen	klein	little, small
gros/gras	dick/fett	déck/fat	dik/vet	thick/fat
nuit	Nacht	nààcht	nacht	night
jour	Tag	d?i/dag	dag	day
aujourd'hui	heute	hit/héta	vandaag/heden	today
hier	gestern	gecht	gisteren	yesterday
demain	morgen	morn	morgen	tomorrow
matin	Morgen	morjia/morga	morgen	morning
midi	Mittag	médeu/médag	middag	noon, midday
soir	Abend	oowe/ova	avond	evening
être	sein (du bist)	sén (du béch)	zijn	be (to)
avoir	haben	hove/hàn	hebben	have (to)
ceci/cela	dies/das	dess/tsal	dit/dat	this/that
oui	ja	jà	ja	yes
non	nein	nee/naij	nee	no

Архитектура

Ку?ата Камерцел (XV век) ко?а се нао?а во Стразбур е една од на?знача?ните градби со столбови на градот.

Традиционалната архитектура на Алзас се ку?и изградени од дрво и кал врамени со надворешни столбови истакнати на фасадата. Крововите се од плоснати рамни ?ерамиди во форма на ’’дабаров опаш’’. Ваквиот тип ку?и со надворешни дрвени столбови се сре?аваат и во Норманди?а но сепак на?многу ги има во Алзас и тоа поради неколку причини:

Ку?а со столбови.

• близината на Вогезите овозможила поевтина дрвена гра?а;
• како заштита од зем?отреси, дрвото е посоодветен матери?ал од каменот биде??и е полесно и пофлексибилно;
• поради честите во?ни и инвазии каде цели градови биле палени населението стекнало навика само долниот кат да го гради од камен додека другите спратови биле од дрво кое поради близината на шумите било и на?достапен тип на градежен матери?ал а со тоа и лесно заменлив.

Ку?ите во Алзас почнале полека да бидат покривани со малтер од XIX век, за да се намали ризикот од пожар. Тие почнале да ги малтерисуваат систематски во втората половина на минатиот век, и тоа во на?различни ни?анси.

Гастрономи?а

Flammekueche

Алзашката ку?на, силно се заснова на германските кулинарски традиции и особено се одликува со употреба на свинско месо во на?различни форми. Традиционални ?аде?а на Алзас се:

• Бекоф (baeckeoffe), вид ?аде?е приготвено од компир и свинско месо
• Фламкухе (flammekueche), вид солено и благо печиво приготвено со сире?е, шунка или со овош?е
• Шукрут (choucroute), познат алзашки рецепт приготвен со кисела зелка и месо (сушено свинско месо, колбаси, сланина, па дури и со риба)
• Фле?шнака (fleischnacka), вид ?аде?е од месо со зачини.

Во ?ужниот дел на Алзас, наречен воедно и Сунгау, карактеристично ?аде?е е и пржениот крап.

За време на празниците, се прават разноразни бисквити и ситни колачи наречени бредала а воедно и зачинетото лепче (gingerbread), особено од Гертвилер, кое им се дели на децата за време на празникот Свети Никола.

Религи?а

Поголемиот дел од алзашкото население се римокатолици но постои и знача?на заедница на протестанти како резултат на тоа што регионот долго време бил под вли?ани?а на германската култура. Во Алзас постоела и голема евре?ска заедница но поголем дел од Евреите се иселиле од Алзас и емигрирале во Америка уште во времето на Наполеон. Во 1707, со процесот наречен симултанеум, на доста реформистички и лутерански цркви им било наложено да дозволуваат католички услуги. Денес во Алзас сè уште посто?ат околу 50-тина такви симултани цркви коишто повремено се отстапуваат во служба на католичката религи?а.

Лу?е од Алзас

Пол Емил Апел Жан Арп Фредерик Бартолди Макс Бенс Ханс Бет Карл Бранд Себаст?ан Брант Мартин Буцер Мире? Делунш Гистав Доре Алфред Дра?фус Шарл де Фуко Шарл Фридел Жорж Фридел Шарл Фредерик Жерар (Герхарт) Шарл Фредерик Жирар Готфрид Стразбурски Алберт Кан (банкар) ?охан Гилер вон Ка?зерсберг Алфред Кастлер Франсоа-Кристоф Келерман Жан-Батист Клебер Кат?а и Морис Крафт ?охан Ха?нрих Ламберт Папата Свети Лав IX Бернар Лот ?улиус Лебер Жан-Мари Лен Себаст?ан Лоеб Филип ?аков Лутербург

Марсел Марсо ?охан Ментелин Пол Ме?ер Иван Милер Шарл Минх Виктор Неслер Жан-Фредерик Оберлен Франсоа-Жозеф Офенста?н Beatus Rhenanus Клод Риш Бра?ата Шламбергер Мартин Шонгауер Алберт Шва?цер П?ер Сеел Филип ?акоб Спенер Франсоа Споери Себаст?ан Стоскоф ?акоб Стурм во Стурмек Мари Тисо Tomi Ungerer Клод Виже Тома Веклер Емил Валдтефел Жан-Жак Валц Арсен Венгер Алфред Вернер Андре Вилмс Боб Волек Шарл-Адолф Вирц Вили?ам Ва?лер

Збратимени покраини

Има договор за ме?ународна соработка ме?у Алзар и долуспоменатите региони:

• Консан-Пукто, ?ужна Коре?а
• Долна Шлеска, Полска
• Горна Австри?а, Австри?а
• Квебек, Канада
• ?ангсу, Кина
• Москва, Руси?а
• Вест, Романи?а

Користена литература

• Assall, Paul. Juden im Elsass. Zürich: Rio Verlag. ISBN 3-907668-00-6
• Das Elsass: Ein literarischer Reisebegleiter. Frankfurt a. M.: Insel Verlag, 2001. ISBN 3-458-34446-2
• Erbe, Michael (Hrsg.) Das Elsass: Historische Landschaft im Wandel der Zeiten. Stuttgart: Kohlhammer, 2002. ISBN 3-17-015771-X
• Faber, Gustav. Elsass. München: Artemis-Cicerone Kunst- und Reiseführer, 1989.
• Fischer, Christopher J. Alsace to the Alsatians? Visions and Divisions of Alsatian Regionalism, 1870–1939 (Berghahn Books, 2010); ; 235 pages;
• Gerson, Daniel. Die Kehrseite der Emanzipation in Frankreich: Judenfeindschaft im Elsass 1778 bis 1848. Essen: Klartext, 2006. ISBN 3-89861-408-5
• Haeberlin, Marc. Elsass, meine gro?e Liebe. Orselina, La Tavola 2004. ISBN 3-909909-08-6
  ? Rezension Архивирано на 27 септември 2011 г. über das ?Schlaraffenland“ Elsass
• Herden, Ralf Bernd. Stra?burg Belagerung 1870. Norderstedt: BoD, 2007, ISBN 978-3-8334-5147-8
• Mehling, Marianne (Hrsg.) Knaurs Kulturführer in Farbe Elsa?. München: Droemer Knaur, 1984.
• Putnam, Ruth. Alsace and Lorraine: From C?sar to Kaiser, 58 B.C.-1871 A.D. New York: 1915.
• Schreiber, Hermann. Das Elsa? und seine Geschichte, eine Kulturlandschaft im Spannungsfeld zweier V?lker. Augsburg: Weltbild, 1996.
• Schwengler, Bernard. Le Syndrome Alsacien: d'Letschte? Strasbourg: éditions Oberlin, 1989. ISBN 2-85369-096-2
• Ungerer, Tomi. Elsass. Das offene Herz Europas. Stra?burg: édition La Nuée Bleue, 2004. ISBN 2-7165-0618-3
• Ungerer, Tomi, Danièle Brison, and Tony Schneider. Die els?ssische Küche. 60 Rezepte aus der Weinstube L'Arsenal. Stra?burg: édition DNA, 1994. ISBN 2-7165-0341-9
• Vogler, Bernard and Hermann Lersch. Das Elsass. Morstadt: éditions Ouest-France, 2000. ISBN 3-88571-260-1

Надворешни врски

• Tourism-Alsace.com Информации од туристичкото биро на Алзас
• Офици?алното мрежно место на Регионалниот Совет на Алзас Архивирано на 21 август 2014 г.
• Rhine Online – life in southern Alsace and neighbouring Basel and Baden Wuerrtemburg Архивирано на 21 април 2014 г.
• Статистики и бро?ки за Алзас на мрежната страница на INSEE (француски)
• Alsace.net: Директориум на алзашки страни (француски)
• Евреите и ?удаизмот во Алзас (француски)
• "Музеите на Алзас" Архивирано на 15 октомври 2007 г. (француски)
• Црквите во Алзас (само фотографии) (француски)
• Средновековни замоци во Алзас (само фотографии) (француски)
• "Alsatian language Wiki" Архивирано на 4 ?уни 2013 г. (Elsassisch)
• "Синагоги во Алзас" Архивирано на 7 април 2005 г. (француски)
• "Потеклото на Алзас" (француски)
• The Alsatian Library of Mutual Credit (француски)
• Уметници-Алзас (француски)

Стати?ата ?Алзас“ е избрана стати?а. Ве повикуваме и Вас да напишете и предложите избрана стати?а (останати избрани статии).